Thập niên 90s chứng kiến sự trỗi dậy của hàng loạt tài năng tấn công lừng lẫy của bóng đá Brazil, nhưng có một cái tên đã tỏa sáng rực rỡ hơn tất cả: Ronaldo Luís Nazário de Lima, hay còn được biết đến với biệt danh “Người ngoài hành tinh”. Sở hữu tốc độ, kỹ thuật, khả năng dứt điểm lạnh lùng và những pha đi bóng ma thuật, Ronaldo đã vươn lên trở thành một trong những cầu thủ xuất sắc nhất lịch sử bóng đá.
Dù đã gặt hái vô số thành công trong màu áo PSV Eindhoven, Barcelona, Inter Milan và Real Madrid, nhưng những khoảnh khắc đáng nhớ nhất của Ronaldo lại gắn liền với màu áo vàng xanh của đội tuyển Brazil. Những danh hiệu World Cup, Copa America cùng vô số giải thưởng cá nhân đã đưa anh sánh ngang hàng với “Vua bóng đá” Pele trong ngôi đền huyền thoại của Selecao.
Bên cạnh Ronaldo, những cái tên như Romario, Bebeto, Rivaldo, Edmundo và Ronaldinho cũng đã tỏa sáng rực rỡ. Tuy nhiên, ít ai biết rằng, có những ngôi sao tấn công đẳng cấp thế giới khác của Brazil đã không có cơ hội được tỏa sáng như thế, bởi lẽ, họ đã phải sống dưới cái bóng quá lớn của “Người ngoài hành tinh”.
Họ là ai? Hãy cùng Tinbongda247.net điểm qua 5 cái tên tiêu biểu nhất.
1. Giovane Elber – Sát thủ đẳng cấp bị lãng quên
Trong suốt 10 mùa giải thi đấu tại Bundesliga (3 mùa giải cho Stuttgart và 7 mùa giải cho Bayern Munich), Giovane Elber đã tạo dựng tên tuổi của mình như một trong những cây săn bàn vĩ đại nhất lịch sử giải đấu.
Khác biệt với Ronaldo, Elber là mẫu tiền đạo toàn diện, có khả năng liên kết với các đồng đội và tự mình ghi bàn. Anh là sự kết hợp hoàn hảo giữa sự tinh tế của bóng đá Brazil và tinh thần kỷ luật của người Đức.
Gia nhập Bayern Munich từ Stuttgart, Elber đã trải qua những năm tháng đỉnh cao trong sự nghiệp, góp công lớn vào “thời hoàng kim” của Hùm xám với 4 chức vô địch Bundesliga, 3 Cúp Quốc gia Đức và 1 chức vô địch Champions League. Ghi 133 bàn sau 260 lần ra sân, Elber trở thành cầu thủ nước ngoài ghi nhiều bàn thắng nhất lịch sử Bundesliga trước khi bị Claudio Pizarro phá vỡ kỷ lục.
Tuy nhiên, thành công ở cấp độ câu lạc bộ lại không tỷ lệ thuận với những gì Elber có được ở cấp độ đội tuyển. Giống như Ronaldo, Elber cũng là một thần đồng bóng đá khi tỏa sáng rực rỡ tại FIFA World Youth Championship 1991 với 4 bàn thắng sau 6 trận đấu. Tuy nhiên, anh phải chờ đợi đến năm 1998 mới được triệu tập lên tuyển.
Nhiều người cho rằng việc Elber lựa chọn thi đấu tại Bundesliga, thay vì Serie A hay La Liga, là nguyên nhân khiến anh không được các HLV Brazil trọng dụng.
Cơ hội lớn nhất để Elber tham dự World Cup đã đến vào năm 2001, khi HLV Luiz Felipe Scolari muốn triệu tập anh thay thế Ronaldo, người dính chấn thương, tham dự Copa America. Tuy nhiên, vì lý do an ninh, Elber đã từ chối lời mời và cũng chính thức khép lại cánh cửa đến với ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh.
“Chủ đề này đã khép lại”, Elber tuyên bố giải nghệ sự nghiệp thi đấu quốc tế. “Khi World Cup 2006 diễn ra, tôi đã 33 tuổi và không còn đủ khát khao hay khả năng để thi đấu”.
Kết thúc sự nghiệp, Elber chỉ có vỏn vẹn 7 bàn thắng sau 15 lần khoác áo đội tuyển Brazil.
2. Mario Jardel – “Vua dội bom” bị bỏ quên
Là một trong những tiền đạo hàng đầu châu Âu vào cuối những năm 1990 và đầu những năm 2000, sự nghiệp của Mario Jardel cũng bị lu mờ bởi cái bóng quá lớn của Ronaldo.
Bị đánh giá là một “sát thủ vòng cấm” điển hình, nhưng khả năng săn bàn của Jardel lại đa dạng hơn cả Ronaldo. Anh là một tay săn bàn lão luyện trong vòng cấm, nhưng đồng thời cũng rất nguy hiểm từ những cú sút xa, và đặc biệt là khả năng đánh đầu “thần sầu”.
Jardel ghi bàn như một cỗ máy, với ít nhất 30 bàn mỗi mùa trong 6 mùa giải đầu tiên thi đấu tại châu Âu. Bắt đầu từ Porto, nơi anh ghi 166 bàn sau 169 lần ra sân từ năm 1997 đến 2000.
Tài năng của Jardel đã thu hút sự chú ý của Inter Milan và Barcelona, nhưng đáng tiếc, anh chưa bao giờ có cơ hội nối gót Ronaldo tại 2 CLB này. Thay vào đó, Jardel lần lượt gia nhập Galatasaray và Sporting Lisbon.
Tại Sporting, Jardel đã ghi 42 bàn sau 30 trận tại giải VĐQG B
ồ Đào Nha, giúp đội bóng này giành chức vô địch quốc gia đầu tiên sau gần 20 năm chờ đợi.
Thành tích ấn tượng đó là đủ để Jardel có suất tham dự World Cup 2002, đặc biệt là khi Ronaldo chỉ ghi được 7 bàn sau 16 trận ở mùa giải đó. Tuy nhiên, anh đã bị HLV Scolari gạch tên khỏi danh sách.
Vào mùa hè năm 2001, Jardel đã chấp nhận lời mời thay thế Ronaldo tham dự Copa America. Tuy nhiên, anh đã trải qua một giải đấu đáng quên khi tịt ngòi, chứng kiến Brazil bị Honduras loại ngay từ vòng tứ kết. Điều đó càng củng cố thêm niềm tin của Scolari rằng những thống kê của Jardel đã bị “thổi phồng”.
Bị loại khỏi đội hình Brazil tham dự World Cup 2002, sự nghiệp của Jardel đã tuột dốc không phanh. Anh rời Sporting một năm sau đó, bắt đầu cuộc hành trình phiêu bạt ở nhiều CLB khác nhau, nhưng không thể tìm lại hình ảnh của chính mình ngày nào.
3. Sonny Anderson – “Bản sao lỗi” của Ronaldo
Để thay thế một cầu thủ xuất sắc như Ronaldo, Barcelona đã lựa chọn Sonny Anderson. Hoặc ít nhất, đó là những gì người hâm mộ và báo chí nghĩ vào thời điểm đó.
Anderson đã có 3 năm thi đấu tại Pháp trước khi gia nhập Barcelona vào năm 1997. 6 tháng đầu tiên khoác áo Marseille, Anderson ghi 16 bàn sau 20 trận. Tuy nhiên, chính AS Monaco mới là nơi chứng kiến màn trình diễn chói sáng của anh với 64 bàn thắng sau 112 trận.
“Cậu ấy có thể dứt điểm bằng cả hai chân, tì đè, không chiến và kiến tạo. Cậu ấy có thể làm mọi thứ và làm điều đó với tốc độ chớp nhoáng”, John Collins, đồng đội cũ của Anderson tại Monaco, chia sẻ với BBC.
Vô địch Ligue 1 cùng Monaco vào năm 1997, Anderson cũng giành danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất Ligue 1, trở thành ngôi sao sáng nhất trong đội hình gồm nhiều hảo thủ như Emmanuel Petit, Thierry Henry và David Trezeguet.
Ấn tượng với tài năng của Anderson, Barcelona đã chi 17 triệu euro để mang anh về Camp Nou. Tuy nhiên, các CĐV vẫn chưa thực sự tin tưởng vào khả năng của anh.
“Đó là khoảng thời gian rất khó khăn bởi vì khi tôi đến, tôi có giá chuyển nhượng cao hơn Ronaldo và người hâm mộ mong đợi ở tôi màn trình diễn tương tự”, Anderson chia sẻ với Goal. “Ronaldo là một cầu thủ độc nhất vô nhị và người hâm mộ không biết nhiều về tôi vì tôi chơi ở Pháp.”
Dù đã ghi 10 bàn tại La Liga, giúp Barcelona giành cú đúp danh hiệu ngay mùa giải đầu tiên, nhưng Anderson vẫn phải sống dưới cái bóng của Ronaldo, người đã ghi 25 bàn cho Inter trong cùng mùa giải đó.
Dù tiếp tục cùng Barcelona giành thêm một danh hiệu La Liga nữa, nhưng Anderson đã nhanh chóng quay trở lại Pháp để gia nhập Lyon, sau khi không thể chịu đựng nổi cuộc sống dưới thời HLV Louis van Gaal.
Chính quyết định này đã khiến Anderson lỡ hẹn với World Cup. Anh chỉ có vỏn vẹn 6 lần khoác áo Selecao, bắt đầu từ tháng 8/1997, thời điểm anh được mệnh danh là “người thay thế Ronaldo”.
4. Marcio Amoroso – “Nạn nhân” của định kiến
Được đánh giá là một trong những tài năng trẻ sáng giá nhất của bóng đá Brazil, Marcio Amoroso từng được kỳ vọng sẽ đạt đến đẳng cấp của Ronaldo.
Sau màn trình diễn ấn tượng trong màu áo Guarani, Amoroso chuyển đến Italia vào năm 1997, một năm trước khi Ronaldo gia nhập Inter Milan. Ngay lập tức, anh chứng minh cho tất cả thấy lý do tại sao mình là một trong những cầu thủ trẻ được đánh giá cao nhất Brazil thời điểm bấy giờ với màn trình diễn chói sáng trong màu áo Udinese.
Mùa giải 1998/1999, Amoroso ghi 22 bàn thắng, giành danh hiệu Vua phá lưới Serie A, hơn “Người ngoài hành tinh” 8 bàn. Phong độ ấn tượng giúp anh được HLV Vanderlei Luxemburgo triệu tập lên tuyển, tham dự Copa America 1999.
Tại Copa America 1999, Amoroso tiếp tục tỏa sáng với 4 bàn thắng, góp công lớn giúp Brazil lên ngôi vô địch. Trong đó, có bàn thắng mở tỷ số trong chiến thắng 2-1 của Brazil trước Mexico ở bán kết.
Là một phần của bộ tứ tấn công siêu khủng gồm Rivaldo, Ronaldinho, Ronaldo và Amoroso, cầu thủ sinh năm 1974 thậm chí còn nhận được lời khen ngợi từ chính “Người ngoài hành tinh”: “Cậu ấy là một con quái vật và là một đồng đội tuyệt vời.”
Gia nhập Borussia Dortmund với mức phí chuyển nhượng kỷ lục 20 triệu bảng, Amoroso tiếp tục thể hiện phong độ ấn tượng với 26 bàn thắng sau 46 trận, giúp Dortmund vô địch Bundesliga. Bản thân anh cũng giành danh hiệu Vua phá lưới giải đấu.
Tuy nhiên, khi World Cup 2002 cận kề, sự thay đổi trên băng ghế huấn luyện đã khiến Amoroso không còn chỗ đứng. HLV Scolari không ấn tượng với các giải đấu bên ngoài Serie A và La Liga và ông cũng là người rất bảo thủ.
Bị loại khỏi danh sách 23 cầu thủ tham dự World Cup 2002, sự nghiệp của Amoroso cũng bị hủy hoại bởi chấn thương, giống như Ronaldo. Tuy nhiên, trong khi “Người ngoài hành tinh” luôn biết cách tỏa sáng vào những thời điểm quan trọng, thì Amoroso lại không có được may mắn đó.
Nếu Brazil không vô địch World Cup 2002, có lẽ Amoroso đã không bị lãng quên như vậy. Nhưng lịch sử, như người ta vẫn nói, được viết bởi những người chiến thắng.
5. Giovanni – “Đấng cứu thế” không thể chống lại định mệnh
Được người hâm mộ Santos gọi là “Đấng cứu thế” sau khi ghi 37 bàn sau 36 trận trong 2 mùa giải, Giovanni Silva de Oliveira đã gia nhập Barcelona vào năm 1996.
Được kỳ vọng sẽ trở thành đối tác hoàn hảo của Ronaldo trên hàng công, nhưng “Đấng cứu thế” của Santos đã không thể chống lại định mệnh.
Là mẫu cầu thủ tấn công đa năng, có thể thi đấu ở vị trí tiền đạo hoặc tiền vệ tấn công, Giovanni sở hữu kỹ thuật cá nhân khéo léo, khả năng sáng tạo tuyệt vời và nhãn quan chiến thuật sắc bén. Tuy nhiên, sự xuất hiện của Ronaldo đã khiến anh phải lui vào “hậu trường”.
Mùa hè 1997, Ronaldo chuyển sang Inter, HLV Bobby Robson cũng rời ghế HLV, nhường chỗ cho Louis van Gaal. Giovanni hy vọng đây sẽ là cơ hội để anh tỏa sáng. Tuy nhiên, mọi thứ đã không diễn ra như vậy.
“Ông ta (Van Gaal) là một Hitler đối với người Brazil”, Giovanni chia sẻ với Folha. “Ông ta kiêu ngạo, ngạo mạn và có vấn đề về thần kinh. Ông ta không muốn có người Brazil xung quanh mình. Ông ta luôn nói rằng chúng tôi tập luyện không tốt. Van Gaal không có chút ý tưởng nào về bóng đá và luôn áp dụng những bài tập giống nhau. Ông ta có vẻ bị điên.”
Giovanni nhanh chóng rời Barcelona để gia nhập Olympiakos, nơi anh được người hâm mộ đặt biệt danh là “Phù thủy”. Dù đã có một sự nghiệp thành thành công tại Hy Lạp với 5 chức vô địch quốc gia, nhưng tên tuổi của anh đã dần bị lãng quên tại Brazil.
Từng là thành viên của Selecao tham dự Copa America 1997 và World Cup 1998, nhưng Giovanni đã không để lại nhiều dấu ấn và không còn được triệu tập lên tuyển sau đó.
Trong khi đó, Ronaldo ngày càng khẳng định được vị thế của mình như một trong những cầu thủ xuất sắc nhất lịch sử bóng đá. Có lẽ Giovanni đã thầm ước giá như anh có thể “phù phép”, biến Ronaldo đi khỏi Barcelona, để anh có thể tự do tỏa sáng.